Mamy wreszcie najpiękniejszy miesiąc roku. Nadeszła pełnia wiosny – tak w największym skrócie określić można maj w przyrodzie. W ogrodzie możemy podziwiać świeżą zieleń młodych liści i coraz obficiej pojawiające się różnobarwne kwiaty. Ciepłe i coraz dłuższe dni sprzyjają chęci przebywania na dworze i wykonywania prac w ogrodzie. Ale uwaga – dla roślin ogrodowych niebezpieczne mogą być przymrozki występujące jeszcze do połowy maja. Pamiętajmy zatem aby w tych dniach chronić rośliny najbardziej wrażliwe na spadki temperatury.
Drzewa i krzewy owocowe.
Dobry start młodym drzewkom w ogrodzie zapewni odpowiednie spulchnianie wierzchniej warstwy gleby. W połowie maja warto zasilić młode drzewka i krzewy nawozami wieloskładnikowymi. Starsze drzewa i krzewy warto było zasilić już w kwietniu. Na początku maja należy przeprowadzić ręczne usuwanie tzw. „pąków zimowych” (zaschnięte pąki jabłoni i grusz, z których nie wyrastają ani kwiaty ani owoce) zaatakowanych przez kwieciaka. To zapobiegnie dalszemu rozprzestrzenianiu się tego szkodnika. Majowe przymrozki mogą uszkodzić kwiaty lub zawiązki owoców. Do ochrony zawiązków kwiatów i zawiązków krzewów możemy wykorzystać agrowłókninę. W tym miesiącu ogrody wyglądają pięknie, gdyż zakwitają drzewa owocowe. Połowa maja to najdogodniejszy moment na zawieszenie pułapek wabiących owady, których gąsienice żerują w zawiązkach i owocach. Pułapki są dość skuteczne w walce z owocówkami oraz nasionnicą trześniówką. Kupując pułapki, należy zwrócić uwagę na termin ważności i okres aktywności zawartego w nich preparatu. Grusze mogą zostać zaatakowane przez grzyba powodującego rdzę gruszy. W takim przypadku rośliny spryskuje się preparatami takimi samymi jak do walki z parchem, np. Zato 50 WG, Delan 700 WG, Kaptan 50 WP. Ładna pogoda sprzyja pojawieniu się mszyc. Aby się z nimi uporać, zabiegi ochronne rozpoczynamy gdy tylko pojawią się pierwsze kolonie tego szkodnika. Przede wszystkim usuwamy najsilniej porażone liście i wierzchołki pędów z koloniami mszyc. Przeprowadzamy oprysk wyciągiem z pokrzywy, czosnku lub cebuli.
Rośliny ozdobne.
Nadszedł czas na wysianie roślin dwuletnich. W pierwszej połowie maja możemy jeszcze wysiewać niektóre letnie kwiaty jednoroczne. W maju możemy nadal przesadzać i dzielić byliny, pamiętajmy przy tym aby przyciąć mocno rozrośnięte, nadziemne części roślin. Byliny, które wypuściły już młode pędy należy zabezpieczyć przed nocnymi chłodami. Jeśli zapowiadany jest duży spadek temperatury, wrażliwe rośliny (np. Dalie) możemy osłonić materiałem do ściółkowania czy też nawet skrzynkami lub kartonami. Młode pędy roślin pnących i szpalerowych należy przywiązać, gdyż luźno zwisające pędy źle znoszą silne wiatry. Aby uniknąć zgniecenia pędów, przywiązujemy je tak, żeby nie przylegały do podpory zbyt ściśle. Początek maja to okres kiedy należy zahartować sadzonki, rozsady kwiatów oraz podkiełkowane cebule i bulwy, np. begonii bulwiastej. Wysadzanie zaczniemy po zimnych ogrodnikach (czyli od 16 maja). Tymczasem w celu przyzwyczajenia roślin do warunków zewnętrznych, przy ładnej pogodzie dobrze jest wietrzyć inspekty. Dobry wzrost warunkuje odpowiednia ilość światła. W maju kończy się okres intensywnego wzrostu roślin cebulowych. Cały czas spulchniamy podłoże i usuwamy chwasty. Na początku maja dokonujemy ostatniego nawożenia łatwo przyswajalnymi nawozami wieloskładnikowymi. Te składniki nawozowe rośliny wykorzystają do wytworzenia nowych cebulek i bulwek. U przekwitłych roślin wyłamujemy kwiaty u nasady. Gdy cebulowym zaczynają żółknąć liście (oznacza to wejście w stan spoczynku), zaprzestajemy ich podlewania. Krzewy i drzewa kwitnące wiosną i wytwarzające latem nowe pędy zaleca się ciąć zaraz po okresie kwitnienia. Dotyczy to takich gatunków, jak np. wierzba Iwa czy migdałowiec trójklapowy. Pędy przycinamy krótko, zazwyczaj na długość 2-3 oczek, dzięki czemu na drzewku pojawi się wiele młodych pędów. Młode rośliny, które mają być krzaczaste, należy silnie przycinać. Fuksje i dalie nie powinny mieć więcej niż po dwa pędy, resztę usuwamy, co pozwoli osiągnąć silny wzrost rośliny. Pięciornik rozwija się najlepiej w chłodnych pomieszczeniach, gdzie temperatura zimą niewiele przewyższa zero stopni. Od maja możemy go wysadzać do gruntu, na jasne stanowisko, lecz nie wystawione bezpośrednio na działanie słońca.
W maju powinniśmy zakończyć przygotowywanie sadzonek pędowych wierzchołkowych. Jeżeli tego nie zrobimy, staną się one zbyt wybujałe i będą się źle ukorzeniać. Jeżeli na bukszpanach zauważyliśmy pozwijane liście (przypominające wyglądem kapuściane główki), to znaczy że krzewy zostały zaatakowane przez miodówkę bukszpanową. Szkodnik ten podczas żerowania wydziela rosę miodową i wosk w postaci śnieżnobiałych poskręcanych nici. Jako środek zapobiegawczy pomaga systematyczne cięcie krzewów. Opryski rozpoczynamy od początku maja, gdy zauważymy pierwsze objawy żerowania miodówki. Rośliny opryskujemy preparatem Mospilan 20 SP (w stężeniu 0,02%), Actellic 500 EC (0,1%) lub Provado Plus AE (preparat w aerozolu). Na krzewach róż mogą pojawić się dzikie pędy wyrastające spod miejsca okulizacji. Zauważone „dziczki” należy natychmiast wyłamać, odsypując jednocześnie ziemię z okolic szyjki korzeniowej. Pod koniec miesiąca zaczynają przekwitać lilaki, przekwitłe kwiatostany dobrze jest natychmiast usuwać, dzięki temu rośliny te zakwitną równie obficie w przyszłym roku.
Warzywnik.
Od początku maja można przystąpić do wysiewu ogórków przeznaczonych na rozsady. Hoduje się je najczęściej w kuwetach bądź wielodoniczkach. W maju wysiewamy kukurydzę. Ciepłolubna kukurydza cukrowa powinna być wysiana dopiero pod koniec miesiąca. Możliwe są już pierwsze zbiory warzyw wysianych pod osłonami i w tunelach foliowych, (cebuli, szczypioru i rzodkiewki). Zbieramy również plony z siewu ozimego i warzywa wieloletnie, takie jak szparag, rabarbar czy szczaw. Wielu ogrodników-amatorów wybiera najłatwiejszy sposób uprawy, jakim jest wysiew warzyw bezpośrednio do gruntu. Ciągłe zbiory warzyw umożliwi nam systematyczny siew nasion – od początku do drugiej połowy maja wysiewamy rzodkiewkę i sałatę, przez cały miesiąc możemy wysiewać marchew i burak ćwikłowy do przechowywania zimowego. Od połowy miesiąca wysiewamy fasolę szparagową i tyczną oraz nasiona ciepłolubnych warzyw dyniowatych. Wysiane nasiona warto zabezpieczyć przed ptakami. Do odstraszenia można wykorzystać powiewające na wietrze i odbijające światło paski folii aluminiowej, umocowane na drutach. Sadzimy rozsadę pomidorów, ogórków, papryki i selera. Rosnące warzywa wymagają pielęgnacji – nawadniania, spulchniania i odchwaszczania gleby, przerywania gatunków uprawianych z siewu. Gatunki ciepłolubne reagują pozytywnie na ściółkowanie gleby. Silny okres wzrostu pod koniec maja przechodzą pomidory. Ich łodyżki są dość słabe, należy zatem każdą roślinę zaopatrzyć w silny palik, do którego delikatnie przywiązujemy roślinę. Dla poprawienia plonowania i odporności warzyw na choroby korzeniowe, w uprawie pomidorów, papryki, warzyw cebulowych (cebuli, para, czosnku) oraz warzyw dyniowatych (np. ogórków, dyni, kabaczków) warto zastosować szczepionkę endomikoryzową dla warzyw. Na przełomie maja i czerwca więcej wody potrzebują truskawki. Na miejscu przeznaczonym pod grządki warzywne warto wysiać rośliny na zielony nawóz, takie jak żyto, łubin, peluszka czy gorczyca. Wysiane gęsto tworzą szybko zielony dywan utrudniając rozwój chwastów. Potem należy je przekopać, co użyźni glebę i poprawi jej strukturę.
Trawnik.
Jeżeli na trawniku pojawia się mech, glebę należy spulchnić widłami lub walcem kołkowym. Można skorzystać również ze specjalnych, regulowanych urządzeń, usuwających martwą trawę i mech. Ręczne pielenie trawnika często nie jest możliwe lub jest zbyt uciążliwe. Jeżeli po skoszeniu widać jakie chwasty opanowały nasz trawnik, można zastosować odpowiedni środek do zwalczania chwastów. Należy go rozsypać w momencie, gdy trawnik jest jeszcze wilgotny od rosy. Duże szkody w ogrodzie mogą wyrządzić krety. Aby szybko pozbyć się tych zwierząt można wykorzystać świece dymne. Ostrożnie odgarniając kopczyki znajdziemy wejścia do korytarzy. Należy do nich włożyć zapalone świece i zatkać wejście ziemią. Należy tutaj pamiętać, iż kret jest zwierzęciem pożytecznym, znajdującym się pod częściową ochroną. Dlatego polecam mniej drastyczne metody. Z pomocą przychodzi DeKret – nowy, bardzo skuteczny i w 100% ekologiczny preparat na krety. Już po kilku dniach od zastosowania preparatu kret przestaje ryć w istniejących kopcach i opuszcza nasz ogród.
Oczko wodne.
W małych i płytkich oczkach szczególnie kłopotliwe są glony. Dlatego ważne jest teraz aby nie przekarmiać ryb (gnijące resztki pokarmu są świetną pożywką dla glonów), oraz cieniować staw aby ograniczyć nagrzewanie się wody. Długie, nitkowate glony wyławiamy, nawijając je na zanurzony w wodzie kij. W walce z glonami mogą nam pomóc również chemiczne środki glonobójcze, które można nabyć w sklepach akwarystycznych. Nie powinniśmy ich nadużywać, gdyż środki te niestety mogą również zahamować rozwój roślin w naszym oczku wodnym. Znacznie lepszym wyborem jest biopreparat Trigger-3, dzięki któremu w Twoim oczku wodnym szybko ustali się równowaga biologiczna potrzebna do jego dobrego wyglądu. Trigger-3 to preparat, który efekt czystości pozwala uzyskać na drodze biologicznej. Zawiera on wyselekcjonowane bakterie i enzymy. Dzięki temu preparat ten jest bezpieczny dla ryb i innych stworzeń zamieszkujących oczko wodne.
Tekst opracował Pan Leszek z działki nr 119, na podstawie artykułów z Internetu oraz własnych doświadczeń i praktyk.
